شرایط ازدواج موفق

ازدواج یکی از پیچیده‎ترین و مهم‎ترین روابط انسانی در طول تاریخ بوده است. رابطه‎ای که تعهدات عاطفی و قانونی آن سبب می‌شود تا بسیاری از افراد آن را مهم‌ترین تصمیم در طول زندگی خود بدانند. این تصمیم از آن جهت اهمیت دارد که انتخاب شریک زندگی می‌تواند علاوه‌بر بخش مهمی از آینده هر شخص، تربیت فرزندان و نسل آینده را نیز تحت تأثیر قرار دهد. به همین دلیل همان‌طور که همه تصمیمات نیازمند آگاهی و ورود به هر مرحله‌ای از زندگی مستلزم آمادگی‌های لازم است، ازدواج نیز از این قائله مستثنا نیست. بنابراین اگر به دنبال یافتن شرایط ازدواج موفق هستید و در مورد آن اطلاعات کافی ندارید، اگر در موقعیت ازدواج قرار دارید اما در تصمیم‌گیری خود دچار تردید هستید، اگر از لزوم مشاور و راهنما در این مسیر چیزی نمی‌دانید، در این مقاله سعی کرده‌ایم به سؤالات شما پاسخ بدهیم.

• ملاک های ازدواج موفق چیست؟

سال‌هاست متخصصان مختلف تلاش کرده‎اند تا «ازدواج موفق» و «همسر ایده‌آل» را معرفی کنند اما تا امروز به دلیل گستردگی این موضوع تعریف واحدی برای آن‌ها وجود ندارد. قرار گرفتن دو فرد با دو دنیای متفاوت در کنار یکدیگر و تعریف موفقیت در این رابطه امری پیچیده است و قبل از ورود به آن نمی‌توان به شکل صددرصد آن را پیش‌بینی کرد. موفقیت در ازدواج مانند هر رابطه‌ای نه یک مسئله صفر و یک، بلکه طیف وسیعی است که عوامل زیادی در ارزیابی آن دخالت دارد. بنابراین شاید نتوان ازدواج موفق را تعریف کرد، اما می‌توان گفت ازدواجی که این پارامترها در آن رعایت نشود به احتمال زیاد موفق نخواهد بود.

در نظر گرفتن ویژگی‎های ظاهری

اشتباه نکنید. منظور ما این نیست که به دنبال شخصی با ملاک‌های زیبایی خاص بگردید. زیبایی مفهومی یکسان برای همه افراد و همه زمان‎ها ندارد. مهم این است که شخصی را انتخاب کنید که با معیارهای شما هم‌خوانی داشته باشد. البته به شرطی که معیارهای شما بیش از حد سخت‌گیرانه و غیرمنطقی نباشد. مخصوصاً اگر ملاک‌هایی برای شما به شدت اهمیت دارد، با توجیه وجود عشق آن را نادیده نگیرید، چراکه ممکن است این مسئله بعد از آن‌که اندکی از تب عشق فروکش کرد شما و طرف مقابل را آزار بدهد.

وجود اخلاق

پیامبر اکرم (صلی‎ الله علیه و اله) می‌فرمایند: «با کسى که اخلاق و دینش مورد پسند باشد، ازدواج کنید. اگر چنین نکنید، فتنه و فساد بزرگى در زمین به وجود خواهد آمد» این مسئله ضرورت اهمیت به اخلاقیات در زندگی مشترک را به خوبی نشان می‌دهد. هرچند «اخلاق» ویژگی‌های زیادی را شامل می‌شود و هر شخصی در این خصلت‌ها دچار شدت و ضعف است اما به طور کلی از وجود درجاتی از مهربانی، خنده‌رویی، صداقت، گذشت، امانت‌داری، وفاداری و بدهان نبودن در شریک زندگی خود مطئمن باشید.

عدم اختلاف طبقاتی

معمولاً در رابطه‌های عاشقانه‌ای که دو طرف تصمیم به ازدواج می‎گیرند، این مسئله نادیده گرفته می‌شود و اکثراً پس از ازدواج خود را نشان می‌دهد. افراد با اختلاف‌های زیاد اقتصادی اغلب در شیوه زندگی، برخورد با تنش‎های مالی، تفریحات، فرزندپروری و غیره با یکدیگر متفاوت هستند. آمارها نشان می‌دهد ناسازگاری و طلاق در ازدواج‌هایی که افراد در سطح طبقاتی متفاوتی قرار داشتند، سه برابر زوج‌هایی در طبقه اجتماعی یکسان است.

نزدیکی فرهنگ

اختلافات فرهنگی نیز یکی دیگر از مسائلی است که در ابتدا می‌تواند مهم به نظر نرسد اما به مرور زمان آسیب‌هایی به زندگی مشترک وارد خواهد کرد. تصور کنید زوجی که یکی از آنان در یک فرهنگ مردسالار و دیگری در خانواده‌ای که خانم‌ها حرف اول و آخر را می‌زنند، بزرگ شده باشند. زندگی این دو چگونه مدیریت خواهد شد؟ سبک زندگی، تفکر و باورها، آداب و رسوم و انتظاراتی که خانواده‎ها از یکدیگر دارند در فرهنگ‎های مختلف متفاوت است و این موضوع می‎تواند زمینه‎ساز اختلافات زیادی باشد. شاید عجیب به نظر برسد اما یک رسم ساده در شیوه غذا خوردن ممکن است باعث نزاع بین زن و شوهر و یا حتی خانواده آن‌ها باشد. علاوه‌براین افرادی که در فرهنگ‎های مختلف و گاهاً در تضاد با یکدیگر تربیت شده‌اند، چگونه می‎توانند در تربیت فرزندان به تفاهم برسند؟

جهان‌بینی مشترک

جهان‌بینی در واقع نوع نگاه هر یک از افراد به جهان پیرامون خود است. مسلماً ممکن نیست که دو نفر در دنیا کاملاً شبیه یکدیگر فکر کنند و همه چیز را کاملاً یکسان در نظر بگیرند، اما آنچه ضروری و لازم است هم‌پوشانی دنیای افراد با یکدیگر است. تصور کنید از نظر شما همه انسان‎های دنیا محترم و قابل اعتماد هستند و می‎توانید با هر کسی به راحتی دوست شوید. اما کسی را انتخاب کرده‎اید که تصور می‎کند دنیا پر از گرگ است و به هیچ عنوان نمی‎توان به کسی نزدیک شد. همان‎طور که اختلاف‎های اندک در طرز نگاه شما به جهان اطرافتان می‌تواند به رابطه مکمل بودن زن و شوهری کمک کند، چنانچه دارای تضاد زیادی باشد، منجر به بروز اختلافاتی در زندگی مشترک خواهد شد.

اهداف مشترک

شما در زندگی به دنبال چه چیزی هستید؟ اهداف بلندمدت شما چیست؟ آیا این اهداف با اهداف شریک زندگی شما تضاد نخواهد داشت؟ آیا اگر شما به فکر ادامه تحصیل و مهاجرت هستید و همسر شما زندگی خود را بر اساس زندگی در کشور خودش برنامه‌ریزی کرده است، زندگی مشترک شما به مشکل بر نخواهد خورد؟ بنابراین لازم است تا دو طرف قبل از ازدواج اهداف خود را مشخص کرده و آنها را با یکدیگر در میان بگذارند تا از بروز مشکلات آینده جلوگیری کنند.

وجود تعهد و مسئولیت‌پذیری

یکی از مسائل مهم در ازدواج، احساس مسئولیت هر دو طرف است. اگر شما تصور می‎کنید هنوز آمادگی لازم برای پذیرش مسئولیت یک زندگی مشترک را ندارید و یا این ویژگی را در شخص مقابل مشاهد نمی‎کنید به هیچ عنوان وارد زندگی دو نفره نشوید. یکی از اصلی‎ترین شرایط ازدواج موفق آن است که افراد بپذیرند که دیگر همان فرد مجرد نیستند و در قبال زندگی طرف مقابل نیز مسئولیت‎هایی دارند. تأمین نیازهای مادی، روحی و روانی، عاطفی و توانایی تربیت فرزند از جمله مصادیق احساس مسئولیت است. بنابراین قبل از ازدواج حتماً از وجود تعهد و مسئولیت‌پذیری در خودتان و طرف مقابل آگاه شوید.

یکسان بودن اعتقادات و مسائل مذهبی

در برخورد با این موضوع اختلاف نظرهایی وجود دارد. عده‌ای معتقدند که پذیرش این اختلافات مذهبی، احترام به آن و اهمیت بیشتر به اشتراکات می‌تواند راه چاره‌ای برای برخورد با این مسئله و ایجاد آرامش در زندگی مشترک باشد. اما برخلاف آن‌ها بسیاری بر این باورند که این‌گونه نیست و باورهای مذهبی آن چیزی است که معمولاً یک انسان از ابتدای تولد با آن سروکار داشته است و حتی بخش زیادی از شخصیت او بر همین اساس بنا شده است. اگر قرار باشد شما بخشی از شخصیت طرف مقابل را در نظر نگیرید، با گذشت زمان خواه‌ناخواه دو طرف تلاش می‌کنند تا اعتقادات خود را به دیگری اثبات کنند و این موضوع مخصوصاً در تربیت فرزندان مانع بزرگی برای آرامش یک زندگی مشترک خواهد بود. در نهایت به نظر می‌رسد بهتر است که شریک زندگی شما از لحاظ اعتقادی هم سطح و هم کفو شما باشد. مخصوصاً اگر شما فردی مقید هستید، بهتر است اختلاف‌های اعتقادی و مذهبی را نادیده نگیرید.  

بررسی اولویت‌ها

قبل از اینکه وارد یک زندگی مشترک شوید اولویت‌های طرف مقابل خود را بدانید. مطالعات نشان می‌دهد افراد موفق و غیرموفق در طول زندگی خود پنجاه کار مشترک انجام می‌دهند اما آنچه آن‌ها را از یکدیگر متمایز می‌کند اولویت‌بندی آن‌هاست. ممکن است قبل از ازدواج از طرف مقابل سؤال کنید آیا به ورزش اهمیت می‌دهد یا خیر؟ آیا اهل مسافرت است یا نه؟ و او در پاسخ به شما جواب مثبت می‎دهد. اما اینکه آیا ورزش اولویت زندگی او باشد یا اینکه ماهی یکبار به پیاده‌روی می‌رود، در تفاهم سبک زندگی یک زوج بسیار مهم است.

یکی دیگر از اولویت‌بندی‌هایی که برای شروع زندگی مشترک مهم است، اولویت بین خانواده، دوستان و همسر است. هر چند پس از ازدواج قرار نیست در روابط قبلی افراد خللی ایجاد شود اما واقعیت این است که پس از ازدواج اولویت باید زندگی مشترک باشد و به همین دلیل لازم است در دوران آشنایی در خصوص این مسئله گفتگو شود.

سازگاربودن

از دیگر شرایط ازدواج موفق برای هر کدام از زوج‎ها داشتن سازگاری در زندگی مشترک است. اگر دو نفر قرار باشد سال‎ها با هم زندگی کنند اما در طول این مدت مدام با یکدیگر جر و بحث داشته باشند و نتوانند در هیچ‎ کدام از تصمیمات مشترک و یا حتی گذراندن اوقات فراغت به تفاهم برسند، زندگی دشوار خواهد بود. این موضوع را می‌توان از رابطه‌های شخص با افراد خانواده، دوستان و نزدیکان او پی برد. اگر شخص مقابل ارتباط خوبی با افراد خانواده ندارد و در رابطه‎های دوستانه نیز نتوانسته است موفق باشد طبیعتاً باید بیشتر در مورد انتخاب خودتان فکر کنید.

• مشاوره برای ازدواج موفق تا چه اندازه موثر است؟

عقیده افراد در برخورد با مشاوره قبل از ازدواج متفاوت است. بعضی آن را مفید می‌دانند اما عده‌ای تصور می‌کنند که خودشان می‌توانند طرف مقابل را بشناسند و نیازی به شخص سومی برای این کار نیست. اما واقعیت این است که در بسیاری از موارد بروز احساسات و هیجانات درونی مانع بزرگی برای در نظر گرفتن همه جوانب و ویژگی‌های شخصیتی طرف مقابل است و ممکن است دو طرف با وجود مشاهده اختلاف‌ها به دلیل علاقه آن را نادیده بگیرند.  

در ازدواج‌های سنتی و حتی افرادی که هنوز درگیر هیجانات و احساسات نشده‎اند نیز شناخت ویژگی‌های طرف مقابل ممکن است دشوار باشد. از مواردی که در بالا برای بررسی صحت انتخاب شریک زندگی گفته شد، بسیاری به راحتی قابل شناسایی نیست. به همین دلیل ممکن است با توجه به میزان شناختی که خودتان پیدا کرده‌اید، جمع‌بندی و تصمیم‌گیری برای اینکه شخص مقابل توانایی شروع یک زندگی مشترک با شما را دارد یا خیر شما را سردرگم کرده باشد.

از طرفی امکان دارد افراد در ناخودآگاه خود دچار ویژگی‌هایی شخصیتی باشند که بسیاری از این موارد را نمی‌توان در برخوردهای ابتدایی تشخیص داد. اما همه این موارد در آینده زندگی مشترک و زمانی که معمولاً هیجانات کاهش پیدا می‌کند و دو طرف به واقعیت‌ها بیشتر توجه می‌کنند تأثیرگذار خواهد بود.

همه آنچه گفته شد نشان می‌دهد یکی از شرایط ازدواج موفق، شناخت کامل طرف مقابل و یکی از شرایط شناخت طرف مقابل، انجام مشاوره‎های پیش از ازدواج است.  

مشاوره ازدواج حتماً باید برای دو طرف و به صورت تکی و دو نفره و همراه با تست‌های روان‌شناسی انجام شود. البته این تست‌ها موفقیت ازدواج را تا حد زیادی پیش‌بینی می‌کند اما هرگز به زوجین توصیه نمی‌کند که ازدواج بکنند یا خیر. بلکه فقط دو طرف را از همه آنچه باید در مورد یکدیگر بدانند آگاه خواهد ساخت.

در مشاوره قبل از ازدواج نکاتی وجود دارد که لازم است آن‎ها را بدانید. اولاً زمان مناسب برای مراجعه به متخصص را رعایت کنید. نه بلافاصله پس از دیدار اول و نه زمانی که مدت‌ها از آشنایی می‌گذرد و احتمالاً رابطه احساسی نیز بین شما شکل گرفته است، زمان مناسبی برای مراجعه به مشاور نیست. بهترین زمان مراجعه به متخصص بعد از دو یا سه جلسه و یا حدوداً ده ساعت آشنایی است.

 از طرفی سعی کنید در مشاوره قبل از ازدواج حتماً اولویت‎های خودتان را برای شناخت طرف مقابل مشخص کنید و تلاش کنید همه آنچه برایتان اهمیت دارد را تا جایی‌که احساس شرمندگی و یا خشم طرف مقابل را برنینگیزد، آن‌ هم به شکل منصفانه مطرح کنید.

بنابراین اگرچه گفته می‌شود که ازدواج در نهایت هندوانه در بسته است اما شما در خرید هندوانه نیز به تجربه فروشنده اعتماد می‎کنید و از او می‎خواهید که یک هندوانه خوب برایتان سوا کند. پس بهتر است در این مورد نیز به مشاور خوب اعتماد کنید.

ما نیز در مجموعه استاد اپ با بهره‌گیری از مشاوران و متخصصان حوزه روان‎شناسی، بسته‌های مفید و کاربردی را در جهت رفع مشکلات شما در مورد زندگی مشترک در نظر گرفته‌ایم. در بخش ازدواج و خانواده در اپلیکیشن استاد اپ شما به پادکست‌هایی از معروف‌ترین کتاب‌های روانشناسی ازدواج دسترسی خواهید داشت. این مجموعه پادکست‌ها توسط شرکت شادن پژواک ناشر کتاب‌های دیجیتال که از سال ۹۰ فعالیت تخصصی خود را در این زمینه شروع کرده است، تولید می‌شود.

علاوه‌براین دوره‌هایی از جمله تصمیم برای ازدواج، خواستگاری، آشنایی قبل ازدواج و چگونگی آن، انتخاب همسر، تفاهم، دوران نامزدی، تعهد در زندگی مشترک و همه آنچه لازم است از شرایط ازدواج موفق بدانید برای شما تدوین شده است. مدرس این دوره‌ها گروهی از اعضاء شرکت توسعه زندگی ایرانیان هستند که با هدف ارتقا سلامت روانی اجتماعی عمومی و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی فعالیت می‌کنند.

شما با نصب اپلیکیشن استاد اپ و خرید اشتراک می‌توانید از تمام محتواهای آموزشی گفته شده در هر کجا و هر زمان به صورت مجازی استفاده کنید.